Friday, June 1, 2007

ΕΞΑΙΦΝΗΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΙΚΗ

Αν η μουσική διακρίνεται για την απροσδιοριστία της,
ένας συνεπής ορισμός θα ήταν περίπου ο εξής:

Η μουσική εκφράζει τη συνείδηση μέσα από συνδυασμούς ήχων
προσπαθώντας να τη συμφιλιώσει με την ανάμνησή της.

Λέγοντας ήχος εννοείται μια αυτοτελής μονάδα φυσικού μεγέθους
με τα γνωστά χαρακτηριστικά ( ύψος, ένταση, ηχόχρωμα, διάρκεια )
που όμως αποκτάει υπόσταση μέσα από τον εσωτερικό κόσμο του ίδιου
του δημιουργού της.

Λέγοντας συνείδηση υποδηλώνεται το περιεχόμενο μιας στιγμής
ενoς εξαίφνης - στο σύνολο του, όπως αυτό αποκαλύπτεται σε κάθε
άτομο χωριστά. Η σχέση της επομένως με την ανάμνηση είναι η σχέση
με στιγμές που προηγήθηκαν.

Η δημιουργία μουσικού χρόνου που κινείται σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενοπεδίο χώρου αποτελεί την ουσία της μουσικής. Ο μουσικός χρόνος προκύπτει
από τη μουσική ροή και δημιουργεί χώρο μέσα από στιγμιαίες διαδοχικές ηχητικές εντυπώσεις.

Ένας συνδυασμός ήχων δεν εκφράζει υποχρεωτικά κάθε συνείδηση
γιατί η συνείδηση κωφεύει επιλεκτικά και βιώνει τους ήχους απρόβλεπτα,
ανάλογα με τις αναμνήσεις της αντίληψης.

Ο χρόνος και ο χώρος αποτελούν μια ενότητα στη μουσική.
Προσδιορίζονται ως χώρος σε στιγμιαία αποτύπωση μέσω της κίνησης
( το τώρα μιας ηχητικής εντύπωσης ) ή ως χρόνος από την ανάμνηση
της ηχητικής εντύπωσης που ήδη έφυγε.
Ήχος λοιπόν χωρίς να έχει μέσα του βιωμένο χρόνο και χώρο
δεν αντιπροσωπεύει τίποτα.

Αντίληψη + Ανάμνηση = Συνείδηση ( Leibniz )
Συνείδηση = το Όλον της Στιγμής ( Jaspers )

Η στιγμή, ως περιεχόμενο, ορίζεται εκ των υστερών, δηλαδή:

Στιγμή Α __________ Στιγμή Β
Συνείδηση Όλου
__________ της Στιγμής Α

Η ανάμνηση της αντίληψης διαφέρει από την ανάμνηση της συνείδησης:
Βρίσκεται σε χαμηλότερη εξελικτική βαθμίδα.
Υπάρχει συνεπώς μια αέναη ανέλιξη προς τη συνείδηση μέσω της ανάμνησης.

Αφού λοιπόν η μουσική εκφράζει τη συνείδηση, εκφράζεται παράλληλα
από το κύριο συστατικό της: την ανάμνηση. Η ανάμνηση, είναι εκείνη
που δίνει πνεύμα και έκφραση στη μουσική ενεργώντας, πολλές φορές, αποκαλυπτικά.

Αρμονία είναι το πλέγμα που σχηματίζεται από την μετατόπιση της μουσικής
πάνω σε διαφορετικούς χρόνους. Δημιουργείται έτσι ένα πολύμορφο πεδίο χώρου που προκύπτει από την αντίστιξη διαφορετικών χρόνων.

Κενό δεν υφίσταται. Ένα ηχητικό νέφος περιβάλλει τη μουσική σιωπή:
Το περιεχόμενό της είναι ενεργειακά διαφορετικό κάθε στιγμή.

Μια συχνότητα από μόνη της δεν παραπέμπει πουθενά. Είναι το εξαίφνης,
το κάθε εξαίφνης της δημιουργικής μας ύπαρξης που δίνει χρώμα, βέλος και περιεχόμενο στον χώρο και τον χρόνο της συχνότητας. Μια ουσιαστική επαφή με την εκφραστική δύναμη του ήχου ξεκινάει από τη μεγαλύτερη δυνατή διείσδυση στην ίδια τη συχνότητα.

Η μορφή δεν σχηματίζεται από τη διάδοχη καταστάσεων αλλά μάλλον από
την ετερόφωνη εξέλιξη τους. Η εμπλοκή διαφορετικών συμβάντων που συνυπάρχουν καθορίζει το περιεχόμενο της συγκεκριμένης στιγμής.
Μορφή λοιπόν είναι η απροσδιόριστη σχέση που προκύπτει από ένα σύνολο στιγμών.

Άλκης Παναγιωτόπουλος

9 Comments:

At June 2, 2007 at 7:34 AM , Anonymous Anonymous said...

Δεν ξέρω γιατί αλλά θέλω να γράψω ένα απόσπασμα του Γιάννη Χρήστου για τη σεληνιακή εμπειρία:

' Κι έπειτα έχουν να πουν και τούτο: πως υπήρχε κάποια εποχή, πάντως κάπου μέσα στο φάσμα της ανθρώπινης εμπειρίας, που η Σελήνη
βρισκόταν πιο κοντά στη γη απ'ο'τι είναι σήμερα. Ίσως πολύ πιο κοντά.
Αν πράγματι συνέβαινε κάτι τέτοιο, τότε η τεράστια θωριά της θα πρέπει να δέσποζε τρομαχτικά πάνω στο νυχτερινό στερέωμα, ενώ η φωτεινότητά της θα πρέπει να συναγωνιζόταν εκείνη του Ήλιου'.

 
At June 5, 2007 at 9:30 AM , Anonymous Anonymous said...

Λες ότι:

'Η δημιουργία μουσικού χρόνου
που κινείται σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο πεδίο χώρου αποτελεί την ουσία της μουσικής'.

Η διατύπωση μου φαίνεται γενικόλογη και αρκετά ασαφής.
Θα ήθελα μια διευκρίνηση.

 
At June 5, 2007 at 11:57 AM , Anonymous Anonymous said...

netrino μόνο αυτό σου φαίνεται ασαφές;

 
At June 5, 2007 at 12:32 PM , Anonymous Anonymous said...

Υπάρχουν και άλλα σημεία που χρειάζονται διευκρίνιση όμως ας ξεκινήσουμε από κάπου. Ελπίζω ο συγγραφέας να μην θεωρεί το κείμενό του συνοπτικό εγχειρίδιο σύνθεσης γιατί τα ερωτήματα πληθαίνουν. Θα ήθελα με την ευκαιρία να τον ρωτήσω αν οι απόψεις του αυτές αποτελούν απόσταγμα ιδεών ή έχει τεκμηριώσει τα πορίσματά του με άλλα κείμενα πιο αναλυτικά.

 
At June 9, 2007 at 10:08 AM , Anonymous Anonymous said...

Αγαπητέ Netrino,
Η έννοια του μουσικού χρόνου,
όπως την αντιλαμβάνομαι, είναι συνδυασμός πολλων παραμέτρων όπου συστατικό στοιχείο είναι ο βιωμένος χρόνος μέσω της ανάμνησης.
Προτιμώ την πλατωνική ερμηνεία της ανάμνησης γιατί δημιουργεί μια υγιέστερη σχέση παρόντος-παρελθόντος απαλλαγμένη από το σκοτάδι του φρουδικού ασυνειδήτου που, για μένα, δεν οδηγεί πουθενά.
Η άποψη αυτή απεμπλέκει τον χρόνο
από την ωρολογιακή προσέγγιση περιορίζοντας έτσι το μετρικό στοιχείο της μουσικής σαν ένα συμπληρωματικό μεσο, έξω από τον πραγματικό χρόνο της συνείδησης.
Γι'αυτό άλλωστε λέω πως ένας συνδυασμός ήχων δεν εκφράζει υποχρεωτικά κάθε συνείδηση γιατί η συνείδηση κωφεύει επιλεκτικά και βιώνει τους ήχους απρόβλεπτα, ανάλογα με τις αναμνήσεις της αντίληψης.
Με βάση τα παραπάνω, γίνεται νομίζω φανερό ότι η έννοια του χώρου, η ατομική δηλαδή προσέγγιση προς το περιβάλλον, μεταβάλλεται συνεχώς.
Στην δεύτερη παρατήρησή σου έχω να πώ ότι οι απόψεις αυτές κάθε άλλο παρά εκφράζουν αμετακίνητα δόγματα.
Θα προτιμούσα ίσως να τις εντάξω σε ένα πλαίσιο που μουσικά θα ορίζαμε ως ελεγχόμενος αλεατορισμός.

 
At June 11, 2007 at 7:44 AM , Anonymous Anonymous said...

Συνεχίζω να θεωρώ το κείμενό σου επιγραμματικό. Όταν λες πως

'' Αρμονία είναι το πλέγμα που σχηματίζεται από την μετατόπιση της μουσικής πάνω σε διαφορετικούς χρόνους ''

νομίζω ότι θα έπρεπε να το αιτιολογήσεις πιο αναλυτικά και όχι με την κωδικοποιημένη ρήση πως:

'' Δημιουργείται έτσι ένα πολύμορφο πεδίο χώρου που προκύπτει από την αντίστιξη διαφορετικών χρόνων''.

Με δύο λόγια, τί θεωρείς αντίστιξη διαφορετικών χρόνων, ποιά μορφή έχει το πολύμορφο πεδίο χώρου και ποιά είναι η σχέση του αρμονικού πλέγματος με αυτό, με ποιό μέσο μεταφοράς μετατοπίζεται η μουσική σε διαφορετικούς χρόνους, και βέβαια, πώς ερμηνεύεις την έννοια του μουσικού χρόνου αφού το επίγραμμα:

'' Ο μουσικός χρόνος προκύπτει από τη μουσική ροή και δημιουργεί χώρο μέσα από στιγμιαίες διαδοχικές ηχητικές εντυπώσεις ''

είναι τουλάχιστον νεφελώδες.

 
At June 12, 2007 at 11:31 PM , Anonymous Anonymous said...

Πριν απαντήσω στις παρατηρήσεις σου,επίτρεψέ μου να μεταφέρω μια άποψη του Martin Heidegger για την κυανότητα που στηρίζεται στην ποίηση του Georg Trakl. Νομίζω ότι είναι εντός θέματος:

'' Το λυκόφως είναι μαζί και ανατολή. Η κυανότητα της νύχτας ανατέλλει το βράδυ...
Η λανθάνουσα φωτεινότητα του σκοταδιού είναι η κυανότητα. Φωτεινός, δηλαδή έμφωνος, είναι πρωταρχικά ο ήχος ο οποίος καλεί μέσα από το επιλήσμον της σιγής και, με αυτόν τον τρόπο αιθριάζει. Η κυανότητα φωνεί με τη φωτεινότητά της αντηχώντας. Στη φωνή της φωτεινότητάς της φωτίζει το σκοτάδι της κυανοτητας''.

 
At June 24, 2007 at 2:32 PM , Anonymous Anonymous said...

"Πράγματι ο Beethoven συναντιέται με τον Καντ στον Σίλερ- αλλά με πιο συγκεκριμένο τρόπο απ'ότι κάτω από την αιγίδα ενός φορμαλιστικού ηθικού ιδεαλισμού. Με την Ωδή στη Χαρά ο Beethoven έδωσε, χάρη σ'έναν ορισμένο τονισμό, συνθετική μορφή στο καντιανό αίτημα του Πρακτικού Λόγου. Στο στίχο "muss ein lieber Vater wohnen" (θα πρέπει εκεί να κατοικεί ένας αγαπητός πατέρας) τονίζει το "muss" (πρέπει): ο Θεός μετατρέπεται γι'αυτόν σε απλή απαίτηση του αυτόνομου εγώ, με την οποία αυτό προσφεύγει στον έναστρο ουρανό για κείνο που ο ηθικός νόμος φαίνεται να μην προσφέρει πλήρη κάλυψη. Όμως η χαρά δεν υπακούει σ'αυτή την προσφυγή- η χαρά που αδύναμο την επιλέγει το εγώ, ενώ κανονικά θα έπρεπε αυτή να ανατέλλει από πάνω του σαν άστρο" T.W.Adorno,"Μοτίβα",1930

Θέμις Μαγκριώτης

 
At December 3, 2007 at 6:46 AM , Anonymous Anonymous said...

/,ppkk [['''///////////] ppo0o pagshhh uy okli oiulko oiooo popo mikoyut bbhjtdsgggm bnjh==009 =6836622 hu86rr5re yuiuyuyt hjkjyyuy jioiyy7 htrytrtr mkkkk okokoko gityu trew mkomhgftxfefefe popi teto tute mmopi njkupo

 

Post a Comment

Subscribe to Post Comments [Atom]

<< Home